Wybór systemu zarządzania produkcją to jedna z kluczowych decyzji strategicznych dla firm produkcyjnych. Od trafności tego wyboru zależy nie tylko skuteczność cyfrowej transformacji, ale również realna zdolność organizacji do konkurowania. Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań, dlatego coraz większego znaczenia nabiera umiejętność dopasowania systemu do specyfiki procesów, celów biznesowych i etapu rozwoju przedsiębiorstwa. Poniżej wyjaśniamy, czym jest MES, dlaczego jego wdrożenie staje się koniecznością oraz na co zwrócić uwagę, wybierając odpowiednie rozwiązanie.
Czym jest MES?
System MES (Manufacturing Execution System) stanowi kluczowy element cyfrowego ekosystemu nowoczesnej produkcji. Jego głównym zadaniem jest rejestrowanie, przetwarzanie i udostępnianie informacji o przebiegu procesów w czasie rzeczywistym. Oznacza to, że dane z maszyn, stanowisk i urządzeń trafiają bezpośrednio do jednej platformy, gdzie są analizowane i udostępniane zarówno operatorom, jak i kadrze zarządzającej. Dzięki temu możliwe jest bieżące monitorowanie wydajności i jakości, szybkie reagowanie na odchylenia oraz skuteczne planowanie kolejnych działań.
Dlaczego taki system jest niezbędny w firmie produkcyjnej?
Według danych za 2023 rok, z systemów realizacji produkcji korzysta w Polsce 18,7% firm średnich i 36,7% dużych. To pokazuje, że choć takie rozwiązania są już obecne na rynku, wciąż znajdują się na etapie intensywnego rozwoju. Ich znaczenie rośnie z kilku powodów. Po pierwsze, coraz więcej przedsiębiorstw musi sprostać wymaganiom globalnych kontrahentów dotyczącym pełnej identyfikowalności procesów i transparentności łańcucha dostaw. Po drugie, rosnące koszty pracy i deficyty kadrowe wymuszają lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów oraz precyzyjne planowanie. Po trzecie, presja na redukcję strat i poprawę efektywności sprawia, że menedżerowie potrzebują wiarygodnych wskaźników, które pozwolą szybko lokalizować wąskie gardła i optymalizować procesy.
W efekcie systemy MES przestają być domeną wyłącznie dużych koncernów. Coraz częściej wdrażają je również firmy średniej wielkości, traktując jako inwestycję konieczną, by utrzymać konkurencyjność.
Kluczowe funkcjonalności systemu MES
Rdzeniem każdego wdrożenia jest pozyskiwanie i analiza danych w czasie rzeczywistym. Rejestrowane są m.in. wskaźniki efektywności OEE, poziom braków, czasy cykli i przezbrojeń, stopień wykorzystania mocy produkcyjnych oraz szczegółowa ewidencja przestojów. Te informacje stanowią bezpośrednie wsparcie dla procesów decyzyjnych: pomagają identyfikować straty, planować działania utrzymaniowe zgodnie z logiką TPM oraz korygować normy technologiczne.
Coraz większą rolę odgrywa w tym kontekście IoT i IIoT. Dzięki czujnikom i automatycznemu zbieraniu danych z maszyn, system przestaje polegać na ręcznych raportach i zyskuje zdolność błyskawicznego wykrywania anomalii. Umożliwia to przejście od reaktywnego zarządzania do podejścia predykcyjnego – awarie i odchylenia można przewidywać z wyprzedzeniem, a nie jedynie rejestrować po fakcie. Na tej samej bazie rozwijają się cyfrowi bliźniacy, czyli modele pozwalające symulować zachowanie linii produkcyjnych i optymalizować je przed rzeczywistą interwencją.
Jak znaleźć odpowiedni system?
Wybór odpowiedniego systemu MES zależy w dużej mierze od dojrzałości cyfrowej organizacji. Rynek ewoluuje od prostych systemów pudełkowych do elastycznych platform modułowych. Coraz mniej firm oczekuje jednego „uniwersalnego” produktu — znacznie większe znaczenie ma możliwość konfiguracji i integracji z istniejącymi systemami IT.
W praktyce najlepiej sprawdzają się systemy, które oferują gotowy zestaw podstawowych funkcjonalności, a jednocześnie można je łatwo rozbudowywać wraz z rozwojem przedsiębiorstwa. Pozwala to szybko uzyskać wymierne efekty biznesowe, a później płynnie przechodzić na bardziej zaawansowany poziom cyfryzacji. To właśnie taki model wdrożeń najpełniej wspiera budowę nowoczesnej, inteligentnej fabryki.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem
zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów
zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji
handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu
w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z
siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.